OKR mi? KPI mı?

Şirket performansını ölçmek, şirketin büyümesi için oldukça önemlidir. Bir şirket, mevcut ilerleme durumunu görebilmesi ve yeni aksiyon planı belirleyebilmesi için performansını ölçümleyebilmelidir. Ancak çok sayıda performans ölçümleme göstergesinin olması bu süreci zorlaştırabilir.

Aynı zamanda her bir göstergenin uygulanması ve yönetilmesi için gerekli planlamanın yapılması gerekmektedir. Bu planlamada önemli olan iki nokta belirlenen OKR ve KPI'lardır. Her ikisi de farklı açılardan önem taşısa da dönem dönem karıştırılmaya müsaittir. Şİmdi gelin birlikte OKR ve KPI farkını, benzerliklerini birlikte ele alalım.

KPI Nedir?

Anahtar performans göstergesi anlamına gelen KPI'lar, bir kuruluşun, bireyin, programın, projenin, eylemin zaman içindeki performansını değerlendirmek için kullanılır. Bazen istisnalar olsa da, bu göstergeler tipik olarak:

• Stratejik hedeflerle ilişkilir,
• Kaynakların nerede yoğunlaştırılması gerektiğini belirler,
• Hedeflere ulaşma konusunda bağlayıcıdırlar.

KPI'ların fayda sağlaması için ölçümlenebilir olması önemlidir. Bunun için KPI'lara sayısal değer ekleyerek sonuçların karşılaştırılmasını kolaylaştırabilirsiniz. Elbette ki sayısal veriler içermeyen KPI'lar oluşturmak da mümkündür, ancak bu durum öznel yorumlara sebebiyete vereceğinden dolayı kullanılması önerilmez.

OKR Nedir?

OKR Nedir? sorusunun yanıtını detaylı olarak farklı bir içeriğimizde ele almıştık. Buna bağlı olarak, OKR şirketin ulaşmak istediği temel hedefi ve bu hedefin sonucunu niteler. Bir hedef her zaman anahtar sonuçlara bağlıdır. KPI'lar bir çerçeve içinde ortaya çıkan metriklerdir, OKR'ler ise stratejik çerçevelerdir.

OKR, kesin kriterler kullanan, hedefe ulaşmaya yönelik yalın, siyah-beyaz bir yaklaşımdır. Bir organizasyonun üst düzey hedefleri tipik olarak hedef başına üç ila beş anahtar sonuç içerecektir. Hedef için net bir performans değerlendirmesi sağlamak için, temel sonuçlar sayısal olarak değerlendirilir. 

OKR'ler:

• Her zaman ölçülebilir.
• 0-1 veya 0-100 ölçeğinde objektif olarak puanlanabilir.
• Zamanla sınırlıdır.

Performans yönetiminde Google ve Intel, OKR çerçevesini popüler hale getirdi ancak aynı zamanda Amazon, LinkedIn, Spotify ve diğer son derece başarılı kuruluşlar tarafından hedef yönetimi için de kullanıldı. Genel olarak, OKR'ler, ağırlıklı olarak büyümeye odaklanan firmalar için KPI'lardan daha uygundur.

OKR ve KPI Farklılıkları & Benzerlikleri

OKR, performansı artırmanıza ve değişimi yönlendirmenize yardımcı olan bir hedef belirleme sürecidir. KPI'lar ise performansı yansıtan ölçümlerdir. Sonuç olarak, KPI'lar, OKR'lerinizin temelini oluşturmak için hangi verileri incelemeniz gerektiği konusunda sizi bilgilendirir.

Hem OKR'ler hem de KPI'lar ölçülebilir ve ekibin başarısını yansıtır. OKR'leri KPI'larla karşılaştırırken, fark neyi ölçtüğünüzde ve bu ölçümleri nasıl elde ettiğinizde yatmaktadır.

KPI'lar performansı izlemek için kullanılır, ancak bu sayıların artmaya devam etmesi için neyin değişmesi veya iyileştirilmesi gerektiğini size söylemezler. 

OKR'ler, neyin iyileştirilmesi veya değiştirilmesi gerektiğini belirlemek için kullanılır. Hangi alanın iyileştirilmesi gerektiğine karar verdikten sonra, o alana odaklanan bir Hedef ve aynı zamanda hedefinize ulaşmaya ne kadar yakın olduğunuzu izlemek için Temel Sonuçlar yazarsınız.

KPI Örnekleri

Hemen hemen her sektörde neredeyse sonsuz KPI örneği vardır. Anahtar performans göstergesi (KPI), kelimenin tam anlamıyla, bir işletmenin ilerlemesini izlemek ve hedeflerine etkin bir şekilde ulaşmak için kullandığı herhangi bir nicel (ve nadir durumlarda nitel) ölçümler olabilir. İşletmeniz gerçekten küçük değilse KPI'larınızın departmana göre ayrılabilir.

Aşağıda, bir dizi sektörden bazı ortak temel performans göstergesi (KPI) örnekleri verilmiştir:

• Perakende sektöründe metrekare başına gelir, mağaza satışları ve çalışan başına gelir
• İnsan kaynakları departmanı için yıpranma oranı, çalışan performansı ve işe alım için gereken ortalama süre
• Satış geliri ve satış departmanı tarafından yapılan aramalar
• Teknoloji departmanında aylık yinelenen gelir, müşteriyi elde tutma veya kaybetme, çağrı yanıt süresi
• Sağlık sektöründe hasta bekleme süreleri, tipik tedavi maliyetleri ve sağlık sektöründeki eğitim programlarının sayısı

OKR Örnekleri

OKR'ler, bireyleri ve işletmeleri motive etmeyi amaçlayan büyük resim ve hedeflere dayanır. Bu nedenle "neredeyse imkansız" gibi görünen hedefler olmalıdır. OKR çerçevesi, devam eden bir dinamik genişleme döngüsü ile karakterize edilir.

İşte bir OKR'nin tüm bileşenlerinin nasıl bir araya geldiğine dair bazı örnekler:

Hedef: Sektörde pazar lideri olmak.

• Anahtar Sonuç 1: 10 milyon TL'lik gelir elde edin.
• Anahtar Sonuç 2: Çalışan sayısını yüzde 45 oranında artırın.
• Anahtar Sonuç 3: S&P 500'e girmek için piyasa değerini gerekli oranda artırın.

Hedef: Otonom araçlar geliştirmek.

• Anahtar Sonuç 1: 10 yapay zeka uzmanı işe alın.
• Anahtar Sonuç 2: Araştırma ve geliştirmeye 500 milyon dolar daha yatırım yapın.
• Anahtar Sonuç 3: Mali yıl sonuna kadar prototipi kullanıma hazır hale getirin.

Hedef: Geliri yüzde 30 artırmak.

• Anahtar Sonuç 1: 50 yeni müşteri kazanın.
• Anahtar Sonuç 2: Pazarlama potansiyellerini yüzde 20 artırın.
• Anahtar Sonuç 3: Müşteriyi elde tutma oranını yüzde 85'e çıkarın.

Bazı sektörlere ve departmanlara bağlı olarak OKR örneklerini birlikte inceledik. Buna ek olarak daha detaylı ve ilham veren OKR örnekleri için  bir diğer içeriğimize ziyaret edebilirsiniz. Şimdi hem OKR  hem de KPI sürecinde yapılması ve kaçınılması gereken detaylara göz atalım. 

KPI: Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler

KPI'larınızı geliştirirken belirsiz olmaktan kaçının. Her KPI bağlama dayalı ve anlamlı olmalıdır. Daha doğrusu, KPI'yı bir hedefle ilişkilendirerek ve (ör. sektör ortalaması, yıldan yıla büyüme vb.) karşılaştırarak bağlamsallaştırın.

Temel performans göstergeleri genellikle yönetici düzeyinde incelendiği için, firmanızdaki her performans göstergesini aynı yerde takip etmeyin. "Anahtar" terimi amaca yönelik olarak kullanılmaktadır. Stratejik düzeyde, yalnızca işiniz için en büyük etkiye ve değere sahip göstergeleri izlemek ve ölçmek faydalı olacaktır.

OKR: Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler

OKR'ler, organizasyonun diğer bölümlerinde neler olduğu dikkate alınarak geliştirilmelidir. Ve her zaman organizasyonun en tepesinden geliştirilmelidir. Organizasyonel hedeflerinizi ve temel performans göstergelerinizi (OKR'ler) belirleyerek başlayın ve ardından bunları departman, ekip ve hatta belki de bireysel seviyelere ayırın.

Firmanız öncelikle mevcut ürünlerini korumak veya yavaş yavaş büyümek istiyorsa OKR çerçevesinden kaçınılmalıdır. OKR'ler hızlı büyüme hedeflerine ulaşmak için tercih edilir.

Sonuç olarak…

OKR'lerin ve KPI'ların birbirinden nasıl farklı olduğunu göstermek için bazı örnekler kullandık. Terminolojideki bir değişiklik, önemli bir sonucu bir KPI haline getirebilir ve izlemeyi kolaylaştırabilir. Gerçek dünyada işler böyle yürür (veya tam tersi). OKR'nin ilk örneğinde, ana hedeflerden biri "personeli %45 artırmak" idi. Şirket için kaç kişinin çalıştığı başka bir KPI olabilir. OKR çerçevesine bakarsanız, çok basittir ve yalnızca izleme verilerine bakar. KPI ise genellikle tek bir veri noktasıdır, bu nedenle ikisinin nerede çakıştığını mutlaka görebilirsiniz.

Sonuçlarınız ve KPI'larınız kulağa aynı gelmeye başladığı sürece sorun yok demektir. Birinin sonuç, diğerinin ölçüm olduğunu unutmayın.

Artık bu iki kavram arasındaki farkı bildiğinize göre, şirket hedeflerinize ulaşmanın en iyi yolunu seçmeye hazırsınız. Sorwe OKR ve KPI yönetimi için yenilikçi çözüm ve kullanıcı dostu özellikler ile en iyi yolu seçme sürecinizde sizinle!